Γράφει ο Γιάννης Παπακωνσταντίνου δάσκαλος της Ε΄Δημοτικού:
Τα Μαθηματικά έχουν το προνόμιο να γίνονται κατανοητά από όλα τα παιδιά του κόσμου γιατί χρησιμοποιούν την ίδια γλώσσα για την καταγραφή και μεταφορά ιδεών και σχέσεων σχετικά με αριθμούς, σχήματα και καταστάσεις. Η αντίληψη και η κατανόηση των διαφόρων εννοιών, οι ικανότητες που πρέπει να αναπτύξουν τα παιδιά,η λύση των προβλημάτων, οι υπολογισμοί, η Γεωμετρία, η αντίληψη του χώρου και η μέτρηση είναι τα κυριότερα πεδία μελέτης των ερευνητών. Μικρότερη προσπάθεια γίνεται ,όμως, στη διερεύνηση της κατάστασης των παιδιών με δυσκολίες στη μάθηση, στη νοημοσύνη, στην όραση, στην ανάγνωση.
Οι έννοιες του χώρου είναι οι πρώτες που συναντούν και κατανοούν τα παιδιά. Οι έννοιες όμως αυτές δημιουργούν σύγχυση σε παιδιά με δυσκολίες στα Μαθηματικά. Μαθητές με προβλήματα στην εκμάθηση των Μαθηματικών παρουσιάζουν ορισμένα χαρακτηριστικά, όπως διαταραχές στις σχέσεις με το χώρο, προβλήματα κινητικής και οπτικής αντίληψης καθώς και μειωμένη αντίληψη της κατεύθυνσης και του χώρου.
Επίσης, πολλοί μαθητές με δυσκολίες αδυνατούν να αντιληφθούν οπτικά ένα γεωμετρικό σχήμα σαν μια συγκεκριμένη ολότητα. Ένα τετράγωνο μπορεί να μην το αντιληφθούν ως τετράγωνο, αλλά σαν άσχετες μεταξύ τους γραμμές. Για να βοηθηθούν τα παιδιά,με προβλήματα στην αντίληψη,στο διαχωρισμό των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων ενός γεωμετρικού σχήματος θα πρέπει να εξερευνούν τα αντικείμενα δια αφής. Η Montessori υποστηρίζει, ότι μέσα από τον χειρισμό επίπεδων γεωμετρικών σχημάτων το παιδί θα συνειδητοποιήσει τις διαφορές μεταξύ τους.
Όσον αφορά την λύση των προβλημάτων, τα παιδιά στην πρώτη και τη δεύτερη τάξη ανακαλύπτουν δικούς τους τρόπους για να επιλύουν προβλήματα απλής ορολογίας. Οι απόπειρες αυτές σταματούν στις μεσαίες τάξεις και τα παιδιά αρχίζουν να βασίζονται πλέον σε δεδομένες διαδικασίες που έχουν διδαχθεί. Όμως οι μαθητές πρέπει να ενθαρρύνονται, ώστε να συνεχίσουν τους δικούς τους τρόπους για την επίλυση των προβλημάτων. Σύμφωνα με τον Montague παρουσιάζονται οκτώ βήματα για την επίλυση των προβλημάτων στα Μαθηματικά.
Έτσι για να βοηθήσουμε τους μαθητές στην κατανόηση ενός προβλήματος ζητάμε από αυτούς να διαβάζουν το πρόβλημα δυνατά, να το παραφράζουν δυνατά, να οπτικοποιούν τις πληροφορίες, να εκθέτουν το πρόβλημα, να κάνουν υποθέσεις, να υπολογίζουν την απάντηση δυνατά, να τη χαρακτηρίζουν και να ελέγχουν τους εαυτούς τους για να βλέπουν αν η απάντηση που έδωσαν είναι λογική.
Για πολλούς μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, η επίλυση προβλημάτων είναι η πιο δύσκολη περιοχή της εκμάθησης των Μαθηματικών. Αρκετοί από αυτούς με δυσκολία στη γλώσσα και την ανάγνωση αντιμετωπίζουν δυσκολίες στα Μαθηματικά επειδή συγχέουν όρους και δεν κατανοούν τις δομές του προβλήματος.
Ως εκπαιδευτικοί μπορούμε να διδάξουμε και να κάνουμε κατανοητές μαθηματικές έννοιες σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μέσα από μια σειρά ασκήσεων που σχετίζονται με τα καθημερινά προβλήματα των παιδιών και έχουν σκοπό την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Μερικές τέτοιες ασκήσεις περιλαμβάνουν: ασκήσεις προσανατολισμού στο χώρο, γραφή απλών σχημάτων, αντιγραφή εικόνων, χρήση των μαθηματικών συμβόλων, απλές μαθηματικές πράξεις, εκμάθηση των αριθμών και της σειράς τους.
Με όσα αναφέρθηκαν γίνεται αντιληπτό ότι παιδιά με ειδικές ανάγκες είναι σε θέση να κατανοήσουν μαθηματικές έννοιες. Εκτός από το περιεχόμενο, τον τρόπο και τις ειδικές στρατηγικές πρέπει να χρησιμοποιήσουμε και τις στρατηγικές και τις μεθόδους που αναφέρονται στη διδασκαλία των Μαθηματικών σε παιδιά με κανονική νοημοσύνη, γιατί οι ιδιαιτερότητες και τα προτερήματα που έχει το κάθε παιδί είναι έμφυτα.
Βασικές έννοιες της Γεωμετρίας
Δημήτρης Κοντογιάννης, Βαγγέλης Ντζιαχρήστος
