Γράφει η δασκάλα της Α΄ Δημοτικού Σοφία Φωλιάδη:
Η χρήση του Διαδικτύου είναι πλέον κομμάτι της καθημερινότητάς μας κι αυτό δεν αφορά μόνο τους ενηλίκους. Παιδιά και έφηβοι έχουν εξοικειωθεί σε μεγάλο βαθμό με τον κόσμο του διαδικτύου, σε σημείο που πολλές φορές μας εκπλήσσουν. Επιπλέον, η έλευση των smartphones με τις μεγάλες οθόνες, τους γρήγορους επεξεργαστές και τη συνεχή πρόσβαση στο διαδίκτυο από οποιαδήποτε τοποθεσία, δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να βρίσκονται συνεχώς online. Αναμφισβήτητα, οι ευκαιρίες διασκέδασης, επιμόρφωσης και εκπαίδευσης που τους προσφέρονται είναι απεριόριστες. Ο τεράστιος όγκος πληροφοριών, οι δωρεάν ‘εγκυκλοπαίδειες’, τα παιχνίδια, τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης το κάνουν να μοιάζει ακόμα πιο θελκτικό. Τι συμβαίνει όμως όταν αυτό το κατά τ’ άλλα πολύτιμο και διασκεδαστικό εργαλείο, φέρνει το παιδί αντιμέτωπο με σοβαρούς κινδύνους;
Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία της έρευνας «Παιδιά και Διαδίκτυο», η οποία πραγματοποιήθηκε από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος σε δείγμα 524 μαθητών ηλικίας 10-14 ετών. Σύμφωνα με αυτά, το 55% των παιδιών χρησιμοποιεί ήδη το Διαδίκτυο από την ηλικία των 8 ετών, με το 6,3% να έχει μυηθεί στον διαδικτυακό κόσμο ήδη από την ηλικία των 5 ετών. Η ίδια έρευνα αποκάλυψε ότι το 99,4% των παιδιών χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο καθημερινά για τουλάχιστον μία με δύο ώρες, αλλά και ότι η διαδικτυακή περιήγηση κρύβει παγίδες. Συγκεκριμένα, το 18% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν ότι έχουν νιώσει απειλή ή κίνδυνο και το 31,9% ότι έχουν δεχτεί ύβρεις ή απειλές.
Όπως κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα λοιπόν, έτσι και το διαδίκτυο έχει δύο όψεις. Η υπερβολική του χρήση μπορεί να απομονώσει τα παιδιά (περισσότερο δε, τα ντροπαλά) από τους συνομήλικούς τους, να τα αποσπάσει από άλλες δραστηριότητες όπως τις σχολικές εργασίες, την άθληση, τον ύπνο ή τις ευκαιρίες να αφιερώσουν χρόνο σε φίλους και οικογένεια. Πολύ πιθανή είναι ακόμα η έκθεσή τους σε μη ενδεδειγμένο για την ηλικία τους περιεχόμενο. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο όμως κρύβει το «cyber bullying», o λεγόμενος διαδικτυακός εκφοβισμός που αφορά την ταπείνωση, την απειλή ή την παρενόχληση παιδιών μέσω της χρήσης του διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων ή άλλων ψηφιακών τεχνολογιών από συνομηλίκους τους και όχι μόνο. Το «cyber bullying» είναι «ύπουλο» καθώς τα σημάδια του δεν γίνονται γρήγορα φανερά και εύκολα αντιληπτά.
Στις ηλικίες του Δημοτικού, και ειδικά στις πρώτες τάξεις, η χρήση του διαδικτύου θα έπρεπε να είναι απαγορευτική για τα παιδιά από τους γονείς. Επειδή όμως κάτι τέτοιο στις μέρες μας είναι αρκετά δύσκολο, οι περιορισμοί, η προστασία και η επιβλεπόμενη χρήση του είναι επιβεβλημένη. Καλό είναι να συμφωνούν τα παιδιά και οι γονείς στους κανόνες που θα εφαρμόσουν σχετικά με τη χρήση του. Για παράδειγμα, στο σπίτι η χρήση του διαδικτύου να επιτρέπεται μόνο όταν είναι παρόντες οι γονείς, ο υπολογιστής να τοποθετηθεί σ’ ένα δωμάτιο που χρησιμοποιείται απ’ όλη την οικογένεια και να μένει σταθερά εκεί. Πολύ χρήσιμα επίσης μπορεί να φανούν προγράμματα φίλτρων για την αποτροπή της πρόσβασης σε ακατάλληλες τοποθεσίες. Βασικό ρόλο διαδραματίζει πάντοτε και η ενημέρωση των ενδιαφερομένων μέσω των ημερίδων για την ασφαλή πλοήγηση των παιδιών, οι οποίες παρέχουν όλες τις σημαντικές πληροφορίες και συμβουλές που πρέπει να ξέρει ένας γονιός και οι οποίες ολοένα και αυξάνονται στις μέρες μας.
Πιο σημαντικό όμως απ’ όλα τα παραπάνω, το οποίο συχνά οι γονείς αμελούν και δεν δίνουν τη σημασία που πρέπει, είναι να ενθαρρύνουμε τα παιδιά ώστε να έχουν εξωσχολικές δραστηριότητες όπως αυτή της άθλησης, της εκμάθησης μουσικών οργάνων και την ενασχόληση με τις τέχνες γενικότερα. Με αυτόν τον τρόπο η μέρα τους είναι πολύ πιο εποικοδομητική και ουσιαστικά παραγωγική απ’ ότι θα ήταν αν στεκόντουσαν μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή για ώρες καθώς οι αρετές που καλλιεργούν μέσα από αυτές τις δραστηριότητες είναι ανεκτίμητες. Καλό είναι τα παιδιά να ζήσουν την μικρή τους ηλικία με τον πιο ξέγνοιαστο και ασφαλή τρόπο και για το λόγο αυτό όλοι οφείλουμε να τους δίνουμε τα σωστά ερεθίσματα και πάνω απ’ όλα να διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο την παιδικότητά τους!
